Van de totale bouwkosten wordt zo wel vijftig procent uitgegeven aan de installatiebranche. Dat moet anders. Wij dringen aan op actie om in de grote Groningse woningbouwprojecten, Stadshavens en Suikerzijde, duurzaam én betaalbaar te bouwen.
Passief huis
Een woning die zichzelf koel of warm kan houden zonder installaties, is een passief huis. Je houdt het ‘s winters warm genoeg door bijvoorbeeld eenmaal per dag je haar te föhnen of de vaatwasser aan te zetten. Het huis moet dan wel goed geïsoleerd zijn. Beter niet bouwen met bakstenen, want die isoleren niet goed en zijn wel heel dik. Met isolatie erbij worden de muren dan nog dikker. De ramen moet je ook slim plaatsen: niet te veel op de koelere noordkant. Grote ramen op het zuiden helpen juist de woning te verwarmen, maar er moet wel beschutting (overstek) of zonwering zijn om het in de zomer koel te houden. Samen met nog een aantal andere maatregelen is het dan mogelijk om huizen zo goed als passief te bouwen. In Nederland gebeurt dat ook: een Brabantse woningcorporatie heeft een appartementencomplex gebouwd waar inwoners voor verwarming nog maar 7 euro per maand betalen en ongeveer 12 euro voor warm water.
Stapje voor stapje is niet genoeg
Het Bouwbesluit bevat al allerlei duurzaamheidsvoorwaarden. Maar een woning die aan alle eisen voldoet, heeft nog steeds al die installaties nodig. Gelukkig heeft de minister door dat het nog niet goed genoeg is en worden de materiaaleisen op korte termijn strenger en moet het stapje voor stapje energiezuiniger.
Maar dat stapje voor stapje is te langzaam voor de problemen waar we nu in zitten. De huizen die volgens de nieuwe normen worden gebouwd gebruiken nog steeds meer energie dan nodig. Ze zijn vaak niet bestand tegen de steeds warmere zomers, dus komt er ook een airco in. Het is fijn dat steeds meer huizen zonnepanelen hebben, maar als de opgewekte energie moet worden gebruikt voor het koelen van de woning, levert ons dat niet veel op. Het moet meer passief!
Duurzamer, maar niet duurder
Waarom bouwen we niet altijd zo duurzaam? Het beeld bestaat dat duurzamer bouwen altijd komt met meer uitgaven. Op dit moment heeft de bouwsector sterk stijgende kosten. Daarnaast hebben ze te maken met verschillende duurzaamheidsambities waar ze bij het bouwen rekening mee moeten houden, zoals minder auto’s en meer groen, natuurinclusief en energiezuinig bouwen. Is dat ‘stapelen van ambities’ wel betaalbaar?
We moeten naar een andere, integrale, manier van bouwen. Wanneer je duurzaamheid vanaf het begin aan meeneemt, bespaar je later: je hoeft je geld niet uit te geven aan allerlei installaties en je bent dan niet duurder uit dan bij de bouw van een minder duurzaam huis. Passieve appartementsgebouwen zijn zelfs goedkoper, omdat de woningen elkaar deels warm houden en je alleen de buitenkant extra moet isoleren. Een Oostenrijkse corporatie ontwikkelt op deze manier appartementen waar je 5 Euro per m2 huur betaalt, inclusief verwarming en warmwater. Dat kan in Groningen ook.
Stadshavens en Suikerzijde
Binnenkort stelt de gemeenteraad plannen vast voor Stadshavens, en later Suikerzijde. Er worden duizenden nieuwe woningen gebouwd. Wij roepen op om daar écht duurzaam te bouwen, met zo veel mogelijk passiefhuis-inzichten. Als je vanaf het begin goed nadenkt over hoe je de woningen neerzet en welke materialen je gebruikt, dan kunnen de kosten zeker uit, zoals de voorbeelden hierboven duidelijk maken. En zelfs als de kosten wel hoger zijn: goedkoop gebouwde wijken, zoals Selwerd en Vinkhuizen, kregen na tien of twintig jaar al te maken met dure renovaties. Goedkoop duurkoop dus. Laten we dat voorkomen en de nieuwe wijken zo bouwen dat we er nog makkelijk honderd jaar kunnen wonen – zonder kachel!