Glimina Chakor, getrouwd en moeder van drie kinderen, weet als geen ander wat het betekent om in twee culturen op te groeien. Ze is geboren in Hoogezand-Sappemeer, en van haar zesde tot twaalfde jaar heeft ze gewoond in Marokko. 'Ik weet hoe het is om in een ander land te moeten integreren en je plek weer te moeten vinden,' vertelt Glimina. 'Marokko kende ik van vakanties en dan moet je er gaan wonen, letterlijk een wereld van verschil. Toch heb ik mijn plek weten te vinden door op school de taal te leren spreken, te schrijven en te lezen. Dit was voor mij de eerste stap naar integratie in Marokko. Toen ik in Nederland terugkwam op mijn twaalfde heb ik dit proces opnieuw moeten meemaken. Door inzet, vertrouwen en onderwijs heb ik mijn plek ook in Nederland weer gevonden.'

Kansen krijgen en grijpen

Mijn moeder heeft helaas niet dezelfde kansen gehad. Zij is als 18 jarige naar Nederland gekomen, was analfabeet en is dit ook gebleven. Ze droomt ervan dat ze ooit onafhankelijk kan zijn en zelf haar eigen papieren kan lezen. Helaas gaat het leren op haar leeftijd niet meer zo snel. Gelukkig wordt ze geholpen door haar netwerk, zoals haar kinderen.

Onderwijs heb ik altijd gezien als mijn redding: mijn redding om niet te hoeven trouwen, om onafhankelijk te zijn en vooral een kans om niet te worden zoals mijn moeder. Onderwijs heeft mij mogelijkheden geboden. Niet iedereen heeft die mogelijkheid, bijvoorbeeld omdat je daar nooit in bent gestimuleerd, je een verstandelijke beperking hebt of omdat je aan het werk moet om de rekeningen te betalen. Toch is onderwijs heel belangrijk en moet dit gelijk toegankelijk zijn voor iedereen, ongeacht zijn of haar economische achtergrond. Het kan niet zo zijn dat je niet kan studeren omdat je ouders het niet kunnen betalen.

Schaamte

Onze wereld bestaat uit letters, woorden en zinnen. Als je kan lezen, besef je niet dat er mensen zijn -zoals mijn moeder - die zich om die reden buitengesloten voelen. GroenLinks zet zich al geruime tijd in voor analfabeten en heeft dit op de kaart gezet in Groningen. En dat is nodig, want analfabetisme gaat gepaard met heel veel schaamte. Veel mensen durven niet te vertellen dat ze analfabeet zijn en ze zijn goed in het maskeren hiervan. Ik ben opgegroeid met een analfabete moeder en kwam er als maatschappelijk werkster na een half jaar pas achter dat een cliënte die ik ondersteunde analfabeet is. Met een analfabete moeder, ging ik er blijkbaar toch weer heel makkelijk vanuit dat de ander wel kan lezen en wel schrijven. We vergeten vaak de vraag te stellen of iemand wel kan lezen.

De schaamte is vaak zo groot dat een ander hier ontkennend op zal reageren, maar er zijn signalen die jij en ik kunnen herkennen. Analfabeten kunnen zich verschuilen door te vertellen dat ze de bril zijn vergeten of 'wil jij dit even voorlezen, want dat kan jij veel sneller!' Laten we die schaamte doorbreken en iemand helpen de weg te vinden om wel te kunnen leren lezen en schrijven.

De toekomst

Omdat in Nederland kinderen 'gewoon' naar school gaan en moeten gaan; zal er uiteindelijk een eind komen aan analfabetisme. Voor Marokko geldt dit niet en groeien er vandaag de dag kinderen op die niet, misschien wel nooit, de kans krijgen om zich te ontwikkelen. Om naar school te gaan. De toekomst van deze kinderen zal niet veel anders zijn dan van mijn moeder.

Vergeleken met mijn ouders heb ik meer kansen gehad, en gepakt, om te ontwikkelen. Om te leren en stappen te maken. En mijn kinderen hebben weer een voorsprong op mij en zullen weer verder komen. Uieindelijk is dit wat iedere ouder zijn kind toewenst: dat je het beter hebt en zult krijgen. En dat was voor mijn moeder niet anders. Zij heeft altijd gewenst dat haar dochter kan wat zij niet kon: lezen en schrijven!