De afgelopen tijd is de te bouwen wijk Meerstad veel in het nieuws geweest. Het project waarin op de grond van Slochteren en Groningen gebouwd wordt aan een dicht bij het centrum gelegen uitbreiding, voor mensen die willen wonen in een groen-stedelijke omgeving. Meerstad spaart daarmee niet alleen het ecologisch en cultuur-historisch waardevolle Reitdiepdal, maar ook kan het jonge gezinnen met midden en hogere inkomens binden aan de stad, die nu bij gebrek aan alternatief naar omliggende gemeenten vertrekken.

Meerstad in het nieuws

Als je het Dagblad van het Noorden en  RTV Noord de laatste tijd volgt, zou je bijna denken dat de belangrijkste vraag is of bij de aankoop van grond voor Meerstad al dan niet frauduleuze handelingen zijn gepleegd. Er zou sprake zijn van een geheim rapport over die handel waarin staat dat een grondhandelaar miljoenen verdiend heeft aan de doorverkoop van gronden boven het Slochterdiep. De oppositiepartijen in de nieuwe Provinciale Staten zijn met dit onderwerp volledig aan de haal gegaan. Met veel kabaal wordt de indruk gewekt dat er veel gebeurd is. Ik kan niet beoordelen wat er al dan niet boven het Slochterdiep aan handel geweest is. En op dit moment heb ik wel meer aan mijn hoofd als het om Meerstad gaat.

Waar het echt over gaat bij Meerstad

Want de cijfers die we als raad tijdens de raadscommissievergadering eind april te horen kregen liegen er niet om. Door de crisis in de huizenmarkt is ook het project Meerstad in zwaar weer gekomen. Als de verkoop van kavels en huizen in Meerstad achterblijft, dan staan er minder inkomsten tegenover de kosten. De belangrijkste kosten zijn het aflossen van leningen en het betalen van de rente. De gemeente schat op dit moment in dat er een risico bestaat tussen de 35 miljoen en de 52 miljoen euro. Dit is de gemeente nog niet kwijt, maar de kans bestaat wel. Daarom wordt er een voorziening in de gemeentelijke financiën van 35 miljoen euro, om die risico's op te vangen zodra ze zich voordoen. Maar dat is nog niet alles: uiteindelijk staat de gemeente Groningen staat voor meer dan 200 miljoen euro garant, en de gemeente Slochteren voor meer dan 100 miljoen euro.

Wat moet er gebeuren?

De situatie is ernstig, en de oplossing is eenvoudig, hoewel we er weinig invloed op lijken te hebben. Hoe meer huizen er in Meerstad in de komende tijd worden verkocht, hoe kleiner de kans is dat de gemeente de reservering moet aanspreken en voor het hele bedrag van 200 miljoen euro moet opdraaien.

Luisteren naar de behoefte

Belangrijkste is dat er goed moet worden geluisterd naar de wensen van de kopers op de huizenmarkt. Kopers kunnen kiezen en ze stellen eisen. Veel beter dan anders moet bij het ontwerp en de bouw van de huizen gekeken worden waaraan behoefte is en wat de woonwensen zijn. Er moet gekozen worden voor een flexibele aanpak. Niet nu al moet vast staan wat er over 20 jaar wordt gebouwd,  maar via bijvoorbeeld vormen van collectief particulier opdrachtgeverschap in kleinere projecten gebouwd worden voor de mensen die ook in Meerstad willen wonen.

Hoewel het project aangepast moet worden aan de omstandigheden is het ook niet zo dat er maar als een gek moet worden bezuinigd op de kwaliteit van Meerstad. Gemakkelijk kan gedacht worden dat het maar versoberd moet worden in voorzieningen en de inrichting van de openbare ruimte. Maar we moeten nu niet de volgende wijkvernieuwingswijk bouwen waar over 20 tot 30 jaar weer miljoenen moeten worden geïnvesteerd om die te herstructureren.

Meer regie van de overheden

Van belang zijn nu vooral duidelijkheid en regie. De vier overheden moeten met één mond praten en het voortouw nemen. Er zal een herziening moeten komen van de grondexploitatie die aan de ene kant zorgt voor het behoud aan kwaliteit in het project, maar aan de andere kant moet zorgen dat de risico's worden beperkt. Niet makkelijk, maar wel noodzakelijk.

Is er dan helemaal geen goed nieuws? Toch wel. Voor wat het waard is: in het gehele gebied van de provincie èn de regio Groningen-Assen is Meerstad het op één na succesvolste woningbouwproject. Want in de hele discussie moet niet vergeten worden dat als de huizenmarkt uit het slop is gekomen, de behoefte aan goede woningen in onze regio groot zal blijven.

Benni Leemhuis